Từ 01/10/2017: Nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà do Nhà nước độc quyền

Mới đây, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 94/2017/NĐ-CP về hàng hóa, dịch vụ, địa bàn thực hiện độc quyền nhà nước trong hoạt động thương mại. Nghị định này chính thức có hiệu lực kể từ ngày 01/10/2017, trong đó quy định danh mục 20 loại hàng hóa, dịch vụ Nhà nước độc quyền kinh doanh. Quy định đáng chú ý cần phải kể đến đó là Nhà nước sẽ độc quyền nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Nhà nước sẽ thực hiện độc quyền hoạt động nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà

Nhà nước độc quyền nhập khẩu thuốc lá điếu

Theo danh mục dành hóa, dịch vụ, địa bàn thực hiện độc quyền Nhà nước trong hoạt động thương mại ban hành kèm theo Nghị định 94/2017/NĐ-CP thì hoạt động nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà sẽ do Nhà nước độc quyền thực hiện trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Điều này có nghĩa là các thành phần kinh tế tư nhân sẽ không được phép nhập khẩu loại hàng hóa là thuốc lá điếu, xì gà vào Việt Nam. Tuy nhiên, quy định này không bao gồm trường hợp nhập khẩu các mặt hàng này để kinh doanh, bán hàng miễn thuế.  
Đây là cần thiết bởi ở Việt Nam, lượng tiêu thụ thuốc lá rất cao, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Do vậy Nhà nước cần có biện pháp kiểm soát và hạn chế ngay từ khâu nhập khẩu.

Các nguyên tắc phải tuân thủ khi Nhà nước thực hiện độc quyền 

Tại Điều 4 Nghị định 94/2017/NĐ-CP, Chính phủ nêu rõ quan điểm: Nhà nước chỉ thực hiện độc quyền đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cần phải có sự kiểm soát chặt chẽ của Nhà nước để đảm bảo lợi ích quốc gia hoặc các loại hàng hóa, dịch vụ mà các thành phần kinh tế khác không có nhu cầu cũng như khả năng tham gia.
Cũng theo Nghị định này, Nhà nước có thể thực hiện các hoạt động độc quyền trong thương mại nói chung và độc quyền nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà nói riêng một cách trực tiếp hoặc chỉ định tổ chức, cá nhân khác thực hiện. Hoạt động độc quyền này phải được đặt dưới sự giám sát của cơ quan quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật. Quy định trên đã góp phần đảm bảo thực hiện thống nhất, công khai, minh bạch các hoạt động này của Nhà nước.

Bằng việc quy định cụ thể 20 loại hàng hóa, dịch vụ Nhà nước thực hiện độc quyền kinh doanh trong lĩnh vực thương mại, đặc biệt là độc quyền nhập khẩu thuốc lá điếu, xì gà; Nghị định 94/2017/NĐ-CP đã khắc phục những khoảng trống pháp lý còn tồn tại, tránh việc tư nhân thực hiện độc quyền gây ra những tác động tiêu cực đến thị trường.