Quy định mới về phương thức xử lý tài sản chìm đắm

.

Ngày 01/7/2017, Nghị định 05/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử lý tài sản chìm đắm trên tuyến đường thủy nội địa, vùng nước cảng biển và vùng biển Việt Nam có hiệu lực thi hành. Bên cạnh việc kế thừa các quy định của nghị định 128/2013/NĐ-CP trước đây, Nghị định mới này đã bổ sung thêm nhiều nội dung chưa được điều chỉnh và sửa đổi những quy định chưa rõ ràng. Đặc biệt cần phải lưu ý quy định về cách thức xử lý đối với tài sản chìm đắm trên các vùng nước, vùng biển Việt Nam.

Cụ thể, theo Nghị định mới này, việc xử lý tài sản chìm đắm được giải quyết như sau:

Chủ sở hữu hoặc tổ chức, cá nhân phát hiện ra tài sản chìm đắm có trách nhiệm thông báo cho cơ quan có thẩm quyền các thông tin liên quan như địa điểm, loại tài sản chìm đắm để cơ quan có thẩm quyền nắm được thông tin và có phương án xử lý phù hợp. 

Nếu tài sản chìm đắm là hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì chủ sở hữu/người phát hiện phải thông báo cho cơ quan Hải quan gần nhất để cùng phối hợp giải quyết.

Khi nhận được thông tin liên quan đến tài sản chìm đắm, cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện nhiệm vụ xác minh thông tin, phối hợp với tổ chức bảo quản tài sản bị chìm đắm hoặc các cơ quan liên quan khác bảo quản tài sản, thiết lập các cảnh báo để đảm bảo an toàn của tàu thuyền nếu cần thiết.

Có dấu hiệu xác định được chủ sở hữu tài sản chìm đắm

Trên tài sản bị chìm đắm có các dấu hiệu như giấy tờ, tài liệu, kí, mã hiệu giúp xác định được thông tin, địa chỉ của chủ sở hữu thì trong vòng 03 ngày, cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo cho họ về tài sản bị chìm đắm theo địa chỉ thu thập được. Trường hợp tài sản chìm đắm là tài sản gây nguy hiểm, khi xác định được chủ sở hữu thì Cảng vụ phải thông báo ngay cho họ về tài sản chìm đắm.

Trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông báo lần cuối, chủ sở hữu/người đại diện hợp pháp phải làm thủ tục nhận lại tài sản hoặc trục vớt tài sản chìm đắm theo quy định pháp luật.

Chưa xác định được chủ sở hữu của tài sản chìm đắm 

Nếu không thể xác định được chủ sở hữu tài sản chìm đắm thì trong vòng 03 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, cơ quan có thẩm quyền phải thông báo 03 lần liên tiếp lên các phương tiện thông tin đại chúng. Trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông báo lần cuối, chủ sở hữu/người đại diện hợp pháp phải làm thủ tục nhận lại tài sản hoặc trục vớt tài sản chìm đắm.

Cần lưu ý, nếu không xác định được chủ sở hữu tài sản chìm đắm là tài sản gây nguy hiểm, Cảng vụ sẽ báo cáo để Cục Hàng hải Việt Nam, Cục đường thủy nội địa Việt Nam, Sở giao thông vận tải thông báo lên các phương tiện thông tin đại chúng. Việc thông báo này phải được thực hiện 03 lần liên tiếp nhằm nâng cao khả năng tìm ra chủ sở hữu tài sản.

Các tài sản chìm đắm được chuyển giao cho cơ quan có thẩm quyền

Theo Điều 15 Nghị định 05/2017/NĐ-CP, các tài sản chìm đắm là di sản văn hóa dưới nước, thuộc sở hữu Nhà nước như: di tích lịch sử - văn hóa, bảo vật quốc gia, dị vật, cổ vật; tài sản thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh quốc gia  thì sau khi được tìm thấy, trục vớt phải chuyển giao cho các cơ quan có liên quan để tổ chức quản lý. 

Việc sửa đổi, bổ sung các quy định như trên là cần thiết, và phù hợp theo đúng tinh thần của Bộ Luật dân sự 2015 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật giao thông đường thủy 2014. Bằng các quy định cụ thể, rõ ràng về phương thức xử lý tài sản chìm đắm nêu trên, Nghị định 05/2017/NĐ-CP đã giúp cho việc thực hiện công tác này trên thực tế được dễ dàng và hiệu quả hơn.