Quy định mới về người thực hiện trợ giúp pháp lý

Trợ giúp pháp lý là hoạt động rất cần thiết và hữu ích đối với người dân, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn, ít am hiểu pháp luật. Đây là chính sách của Nhà nước nhằm đảm bảo lợi ích tối đa và bình đẳng cho người dân, phát huy hiệu quả hoạt động tuyên truyền pháp luật. Các chủ thể thực hiện trợ giúp pháp lý phải tuân thủ các điều kiện chặt chẽ do pháp luật quy định. Luật trợ giúp pháp lý số 11/2017/QH14 mới đây đã được Quốc hội thông qua và có nhiều quy định mới về người thực hiện trợ giúp pháp lý này.

Về mặt hình thức, số lượng nhóm người thực hiện TGPL theo Luật mới vẫn được giữ nguyên, bao gồm: trợ giúp viên pháp lý, luật sư, tư vấn viên pháp luật và cộng tác viên TGPL. Tuy nhiên, điều kiện hoạt động TGPL  của các chủ thể này đã có sự thay đổi.

Điều kiện đối với Luật sư

Theo Luật mới, luật sư chỉ thực hiện TGPL  theo 02 phương thức:

- Thực hiện theo hợp đồng với Trung tâm TGPL  nhà nước. Khi đó, các luật sư sẽ thực hiện TGPL  bằng hình thức tham gia tố tụng. Khi thực hiện hoạt động này, luật sư được hưởng bồi dưỡng vụ việc theo quy định.

- Thực hiện theo sự phân công của tổ chức tham gia TGPL.

Điều kiện đối với tư vấn viên pháp luật

Tư vấn viên pháp luật chỉ được thực hiện TGPL nếu đủ 02 điều kiện sau:

- Có kinh nghiệm 02 năm trở lên về tư vấn pháp luật

- Làm việc tại tổ chức tham gia TGPL.

Điều kiện đối với trợ giúp viên pháp lý

Trợ giúp viên pháp lý phải là công dân Việt Nam, là viên chức trong Trung tâm TGPL nhà nước đáp ứng đủ các điều kiện sau:

- Phẩm chất đạo đức tốt;

- Trình độ cử nhân luật trở lên;

- Được đào tạo nghề luật sư hoặc được miễn đào tạo nghề luật sư;

  Đã hoàn thành tập sự hành nghề luật sư hoặc tập sự TGPL;

- Sức khỏe tốt

- Không đang bị xử lý kỷ luật.

Điều kiện đối với cộng tác viên TGPL

Các đối tượng là người đã nghỉ hưu nhưng có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, đạo đức tốt, sức khỏe tốt, có nguyện vọng thực hiện TGPL có thể trở thành cộng tác viên TGPL nếu là: 

- Trợ giúp viên pháp lý;

- Thẩm phán, thẩm tra viên ngành Tòa án;

- Kiểm sát viên, kiểm tra viên ngành kiểm sát;

- Điều tra viên;

- Chấp hành viên, thẩm tra viên thi hành án dân sự;

- Chuyên viên làm công tác pháp luật tại các cơ quan nhà nước.

Ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, Giám đốc Trung tâm TGPL  nhà nước căn cứ nhu cầu TGPL của người dân và điều kiện thực tế tại địa phương đề nghị Giám đốc Sở Tư pháp cấp thẻ cộng tác viên TGPL các đối tượng nêu trên.

Sau khi được cấp thẻ cộng tác viên TGPL, người được cấp thẻ phải ký kết hợp đồng thực hiện TGPL với Giám đốc Trung tâm TGPL nhà nước. Nếu không thực hiện TGPL trong thời gian 02 năm liên tục, thẻ cộng tác viên TGPL sẽ bị thu hồi, ngoại trừ trường hợp do nguyên nhân khách quan.

Với những điều kiện chặt chẽ nêu trên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện hoạt động trợ giúp pháp lý hiệu quả, đảm vệ quyền và lợi ích cho người dân.